In de Keltische mythologie zijn draken krachtige symbolen, gezien als wezens die de aarde beschermen, zij aan zij staan met de goden, en grote macht hebben. Het zijn symbolen van vruchtbaarheid, wijsheid, leiderschap en kracht, en afbeeldingen van Keltische draken zijn te zien in kunstwerken, architectuur, en zelfs vandaag de dag, in vlaggen, logo's, en meer in het Keltische gebied.

Dit is een blik op de symboliek en het belang van de draak in de Keltische cultuur en mythologie.

Wat is de Keltische draak?

In de Keltische overlevering zijn er twee soorten draken:

• Grote, gevleugelde wezens met vier poten
• Groot, slangachtig wezen met kleine vleugels of geen vleugels, maar zonder benen.

Draken werden op vele manieren afgebeeld, maar een veel voorkomende voorstelling is die van draken met hun staart in (of bij) hun bek, waardoor een cirkel ontstaat. Dit was om de cyclische aard van de wereld en het leven aan te tonen.

De Kelten zagen draken als magische wezens die vaak worden afgebeeld naast Keltische goden. Deze wezens waren zo machtig dat men geloofde dat ze de ligging van het land konden beïnvloeden, en paden waar draken waren gepasseerd werden als machtiger beschouwd dan andere. Ze werden gezien als symbolen van macht, leiderschap, wijsheid en vruchtbaarheid.

Maar na de komst van het christendom begon deze positieve perceptie van draken te veranderen. Keltische draken werden afgeschilderd als monsters die overwonnen moesten worden. Ze werden verwerkt in de legenden van het christendom, waar ze worden afgeschilderd als monsters die symbool staan voor het kwaad en uiteindelijk worden gedood door christelijke heiligen.

Betekenis en symboliek van de Keltische draak

De vlag van Wales met de beroemde rode draak

Hoewel het geloof in Keltische draken in de 19e eeuw nauwelijks nog bestaat, blijven ze in de moderne tijd symbolisch, vooral in het huidige Ierland, Schotland en Wales. Hier volgen enkele van de betekenissen ervan:

• Royalty en macht

Draken komen voor op verschillende insignes, vlaggen en andere wapenschilden in het Verenigd Koninkrijk. Een afbeelding van een rode draak staat op het Britse koninklijke insigne, het insigne van de koning van Wales en op de vlag van Wales.

• Leiderschap en moed

Bij de Kelten was de draak een symbool van leiderschap en moed. Het Welshe woord voor draak is draig of ddraich die is gebruikt om te verwijzen naar grote leiders.

In de Welshe literatuur gebruikten de Arthurlegendes de titel Pendragon of Pen Draig waar het Welshe woord pen betekent leider of hoofd daarom betekent de titel opperdraak of hoofd draak In de legende was Pendragon de naam van verschillende koningen van de Britten.

In de Vulgaat-cyclus werd Aurelius Ambrosius Pendragon genoemd. De broer van Ambrosius en de vader van koning Arthur nam ook de titel Uther Pendragon aan. Als koning gaf Uther opdracht tot de bouw van twee gouden draken, waarvan er één werd gebruikt als zijn strijdstandaard.

• Symbool van wijsheid

Het Keltische drakensymbool van wijsheid komt waarschijnlijk voort uit de leer van de traditionele Druïde orders, en van de Merlijn legende. In het boek De profetische visie van Merlijn draken symboliseren creatieve energieën die in het land en in ieder mens aanwezig zijn. Als deze energieën ontwaken, worden ze geacht magische geschenken van wijsheid en kracht te brengen.

• Symbool van vruchtbaarheid

Voor de Kelten was de draak een symbool van vruchtbaarheid en gezien als een indicator van de oogsten en seizoensgebonden vruchtbaarheid. Volgens de Kelten werden draken verwekt uit de eerste levende cel op aarde. Deze werd bevrucht door de hemel en gevoed door water en wind.

• De Vier Elementen

In de Druïdische en Keltische mystiek wordt de draak geassocieerd met de elementen water, aarde, lucht en vuur. De waterdraak wordt geassocieerd met passie, terwijl de aarddraak staat voor kracht en rijkdom. Men gelooft ook dat de luchtdraak inzicht en helderheid brengt in iemands denken en verbeelding. Aan de andere kant brengt de vuurdraak vitaliteit, enthousiasme en moed.

De Keltische draak in de mythologie

Sint Joris de Grote (1581) door Gillis Coignet. PD-US.

St. George, St. Patrick, en St. Michael die de draken verslaan...

De beschermheilige van Engeland, St. George is een van de bekendste drakendoders van het Christendom. In De Gouden Legenda redt hij de dochter van een Libische koning van een draak. De koning toont zijn dankbaarheid door zijn onderdanen te bevelen zich te laten dopen. Sint Joris is ook een van de personages in de ballade uit 1597 van de Zeven Kampioenen van het Christendom door Richard Johnson. Vergelijkbare verhalen zijn te vinden in de Europese folklore, waaronder Duitsland, Polen en Rusland.

In Ierland wordt St. Patrick afgebeeld als de drakendoder, die de slangengoden Corra en Caoranach doodde. Aangezien slangen in Ierland niet veel voorkomen, heeft dit verhaal tot veel discussie geleid. Veel geleerden speculeren dat de afbeelding van St. George van Engeland en St. Patrick van Ierland die de draken doden symbolen zijn van de christelijke overheersing over het Keltische heidendom.

In de Britse en Schotse folklore is St. Michael een mythologische heldenfiguur die werd erkend voor het elimineren van draken uit het land. In deze verhalen vertegenwoordigde de draak de heidense invloeden die door het christendom werden neergeslagen. In feite zijn veel kerken gewijd aan St. Michael gebouwd op oude heilige plaatsen, met name de toren bij Glastonbury Tor, waaruit ook blijkt dat zijn legenden Keltische wortels hebben.

De Lambton Worm

Een van de beroemde drakenverhalen gaat over de worm die rond het Lambton Castle spookte. De term worm was het Saksische en Noorse woord voor draak Het schepsel is afkomstig uit de Scandinavische mythologie, die via de Vikingen in Keltische landen terechtkwam. Het wordt beschreven als een drakenfiguur die lijkt op een slang, soms een paling of een salamander.

In het verhaal ging een heiligschennende ridder op zondagochtend vissen in plaats van naar de kerk te gaan. Helaas zag hij een vreemd wezen, dat leek op een paling met negen monden. Geschrokken gooide hij het in een put en ging op weg naar de kruistochten. Helaas werd de worm enorm groot en veranderde in een monster, dat het platteland verwoestte en alle ridders doodde die erop uit waren gestuurd.

De worm was moeilijk te overwinnen omdat zijn adem de lucht vergiftigde, en elke keer dat hij in tweeën werd gesneden, zette hij zichzelf weer in elkaar en viel opnieuw aan. Toen de ridder terugkwam uit het Heilige Land, trof hij zijn volk in angst aan. Omdat hij wist dat het zijn schuld was, beloofde hij de worm te doden. Uiteindelijk slaagde hij erin het wezen te doden met zijn stekelharnas.

In Arthurian Legends

Zoals reeds vermeld waren drakenverhalen en verhalen over koning Arthur al vóór de 11e eeuw populair in Wales, een volk dat wordt gesymboliseerd door een rode draak. Volgens de legende was koning Arthur de meest glorieuze heerser van de Britten, een groep Keltische volkeren die Groot-Brittannië bewoonden vóór de Angelsaksische invasie in de 5e eeuw.

De titel van de vader van Koning Arthur, Uther Pendragon, was geïnspireerd op een draakvormige komeet die diende als teken van zijn toetreding tot de kroon. De komeet verscheen aan de hemel voor de slag met de Saksen, waarbij zijn broer Aurelius sneuvelde. Als bijnaam, Pendragon kan worden geïnterpreteerd als Chief of Warriors of Foremost Leider .

Sommige historici geloven dat Koning Arthur een echte krijger was die Britse legers leidde tegen Saksische indringers, maar er is geen bewijs dat zijn bestaan kan bevestigen. In feite werd het verhaal geïnspireerd door legenden over grote leiders als Alexander de Grote en Karel de Grote, hoewel bepaalde kenmerken van de Keltische verhalen werden aangepast aan de feodale tijden.

De Keltische draak in de geschiedenis

In Religie

De oude Kelten waren groepen mensen die in delen van Europa leefden in de late bronstijd en de ijzertijd, rond 700 v. Chr. tot 400 n. Chr. Noch de Romeinen noch de Angelsaksen waren in staat de regio met succes binnen te vallen, zodat de Kelten bleven gedijen in Noord-Brittannië en Ierland, waar de Keltische cultuur tot in de middeleeuwen bleef bloeien.

Nadat de Romeinen Gallië in 51 v. Chr. hadden verslagen, bleef Julius Caesar landen rond Gallië binnenvallen. In 432 n. Chr. kwam het christendom in Ierland aan met St. Patrick, zodat veel Keltische tradities in de nieuwe godsdienst werden opgenomen.

Toen het katholicisme de overhand kreeg, leefden de oude Keltische tradities voort in hun epische verhalen, waaronder die van draken en helden. De meeste legenden werden echter een combinatie van Keltische motieven en het christendom. Aangenomen wordt dat de populariteit van de draak in de Europese legende een gevolg was van de bijbelse associaties met de aartsfiguur van het duivelse kwaad.

De Engelse term draak en de Welsh draig zijn beide afgeleid van de Griekse term drakon dat betekent grote slang In het boek Openbaring stelt de draak Satan de Duivel voor, beschreven als een grote vurig gekleurde draak met zeven koppen en tien horens. Tegen het einde van de Middeleeuwen werden meer dan 100 heiligen gecrediteerd voor hun ontmoetingen met duivelse vijanden in de vorm van monsterlijke slangen of draken.

In de literatuur

In Historia Brittonum , een compilatie uit het begin van de 9e eeuw, wordt de draak genoemd in het verhaal van koning Vortigen. Het mythische wezen komt ook voor in het middeleeuwse Welshe verhaal Lludd en Llefelys die ook was opgenomen in de Geschiedenis van de koningen van Brittannië een populaire bron van legendes over Koning Arthur.

In Heraldiek

De symboliek van de Keltische draak als embleem van het koningschap is door de eeuwen heen blijven bestaan. In de 15e eeuw stond de draak op de koninklijke standaard van Owain Gwynedd, de koning van Wales die een onafhankelijkheidsoorlog voerde tegen de Engelse overheersing. De standaard heette Y Ddraig Aur dat vertaalt zich als De gouden draak .

Later werd hij in Engeland geïntroduceerd door het Huis van Tudor, dat van Welshe oorsprong was. In 1485 werd de Welshe draak gebruikt door Henry Tudor in de Slag bij Bosworth. Als gevolg van zijn overwinning werd hij Henry VII van Engeland, en stond de draak op zijn wapen.

In het kort

De aantrekkingskracht van de Keltische legenden, vooral hun verhalen over draken en helden, blijft sterk in de moderne tijd. De draak is een belangrijk symbool voor de Kelten en komt in veel verhalen voor als symbool van macht, vruchtbaarheid, wijsheid en leiderschap. Het beeld van draken is nog steeds te zien in architectuur, logo's, vlaggen en heraldiek in gebieden die ooit het land van de Kelten waren.