Антички Египет е една од цивилизациите што преживеале најдолго во историјата. Иако не секогаш всушност е контролирана од египетската држава, постои значителен континуитет барем помеѓу појавата на обединето кралство во долината на Нил, на крајот на 4-тиот милениум п.н.е., до смртта на Клеопатра во 30 п.н.е. 2>До тоа време, поминаа околу 2.500 години откако фараонот Куфу ја изгради својата Голема пирамида , што е помалку од времето поминато помеѓу владеењето на Клеопатра и денес.

Еве ја временската рамка на античките Египет, кралство по кралство и династија по династија, што ќе ви помогне да разберете како оваа цивилизација успеала да опстојува толку многу векови.

Прединастички период (околу 5000-3000 п.н.е.)

Иако го правиме тоа не поседуваат дефинитивни датуми за овој период, кој некои научници сакаат да го нарекуваат праисторија на Египет, неколку од неговите пресвртници можат да бидат приближно датирани:

4000 п.н.е. - Полуномадските народи мигрираат од пустината Сахара, која стануваше сè посушна, и се насели во долината на Нил.

3700 п.н.е. – Првите доселеници во Нил Делта се најде на локација која сега е позната како Тел ел-Фарха.

3500 п.н.е. – Првата зоолошка градина во историјата е изградена во Хиераконполис, Горен Египет.

3150 п.н.е. – Кралот Нармер ги обединува двете кралства на Горен и Долен Египет во едно.

3140 п.н.е. – Нармер го проширува кралството Египет во Нубија,уништувајќи ги претходните жители познати како А-група.

Тински период (околу 3000-2675 п.н.е.)

Првите две династии имале свој главен град во Ова или Тинис, град во Средниот Египет кој до овој датум не е откриена од археолозите. Се верува дека многу од владетелите од овој период се погребани таму, иако некои други биле пронајдени на кралските гробишта во Ум ел-Каб.

3000 п.н.е. – Првите примери на хиероглифско пишување се појавуваат местото на Ум ел-Каб, исто така наречено Абидос.

2800 п.н.е. – египетска воена експанзија во Ханаан.

2690 п.н.е. – Последното Фараонот од Тинитскиот период, Касехемви, се искачува на тронот.

Старото Кралство (околу 2675-2130 п.н.е.)

Династијата трета започнува со преместување на главниот град во Мемфис. Старото Кралство е познато по тоа што е таканареченото „златно доба на пирамидите“.

2650 п.н.е. – фараонот Џосер ја изгради првата пирамида во некрополата Сакара. Оваа скалеста пирамида стои и денес и е популарна туристичка атракција.

2500 п.н.е. – Големата сфинга е изградена на висорамнината Гиза.

2400 п.н.е. – Кралот Ниусера го гради првиот храм на Сонцето. Сончевата религија е распространета низ Египет.

2340 п.н.е. – Во гробницата на кралот Унас се испишани првите текстови за пирамидата. Пирамидните текстови се првиот потврден корпус на литература на египетски јазик.

Прв среден период (околу.2130-2050 п.н.е.)

Обично се смета за период на превирања и несигурност, најновите истражувања покажуваат дека првиот среден период бил поверојатно време на политичка децентрализација, а не нужно трауматично за населението. Првиот среден период трае од 7-ми до 11-ти династии.

2181 п.н.е. 2> 2100 п.н.е. – Обичните Египќани почнуваат да имаат текстови од ковчег напишани во нивните ковчези. Се смета дека пред овој период само фараонот имал права на задгробниот живот преку погребни обреди и магии.

Средното Кралство (околу 2050-1620 п.н.е.)

Нов период на економски просперитет а политичката централизација започнала кон крајот на III милениум п.н.е. Ова исто така беше време кога египетската литература стана актуелна.

2050 п.н.е. – Египет повторно обединет од Небепетре Ментухотеп, познат како Ментухотеп II. Овој фараон беше владетел на Египет повеќе од педесет години.

2040 п.н.е. – Ментухотеп II ја враќа контролата над Нубија и Синајскиот Полуостров, двете територии изгубени за време на Првиот среден период.

1875 п.н.е. – Составена е најраната форма на Приказната за Синухе. Ова е најдобриот пример на литература од древниот Египет.

Втор среден период (околу 1620-1540 п.н.е.)

Овој пат не беше внатрешеннемири кои предизвикаа пад на централизираната монархија, но упади на туѓи народи со потекло од Блискиот Исток во делтата на Нил. Овие биле познати како хиксос, и додека класичните научници ги гледале како воен непријател на Египет, денес се смета дека тие биле мирни доселеници.

1650 п.н.е. – Хиксос почнал да се населува во Нил Делта.

1550 п.н.е. – Првото потврдување на Книгата на мртвите, најважниот пишан уред за да се добие пристап до задгробниот живот.

Ново Кралство (околу 1540 г. -1075 п.н.е.)

Новото Кралство несомнено е период на раскош за египетската цивилизација. Не само што ја постигнаа најголемата експанзија во нивната историја, туку и спомениците и артефактите кои датираат од тоа време покажуваат колку владетелите биле богати и моќни.

1500 п.н.е. – Тутмос III го проширил Египетската империја до нејзиното максимално проширување во историјата.

1450 п.н.е. – Кралот Сенусрет I започнува да го гради храмот на Амон во Карнак, комплекс од различни згради и споменици посветени на обожавањето на т.н. -наречена Тебанска Тријада, со богот Амон на чело.

1346 п.н.е. тоа во култ кој за некои научници личеше на монотеизам. Главниот бог за време на оваа реформа бил сончевиот диск или Атен, додека обожавањето на Амон билозабрането на целата територија.

1323 п.н.е. – Умре кралот Тутанкамон. Неговиот гроб е еден од најпознатите во историјата на Египет.

Трет среден период (околу 1075-656 п.н.е.)

По смртта на фараонот Рамзес XI, земјата започна период на политичка нестабилност. Ова беше забележано од соседните империи и кралства, кои често го напаѓаа Египет во овој период.

1070 п.н.е. – Рамзес XI умре. Првосвештениците на Амон во Теба станаа помоќни и почнаа да владеат со делови од земјата.

1050 п.н.е. – Династијата на првосвештениците на Амон доминира на југот на Египет

945 п.н.е. – Шошенк I ја основа првата странска династија со либиско потекло.

752 п.н.е. – Инвазија на нубиските владетели.

664 г. п.н.е. – Нео-асирската империја ги порази Нубијците и го постави Псамтик I за крал во Египет. Главниот град се сели во Саис.

Доцен период (664-332 п.н.е.)

Доцниот период се карактеризира со честа борба за доминација над територијата на Египет. Персијците, Нубијците, Египќаните, Асирците сите наизменично владеат со земјата.

550 п.н.е. – Амасис II го анектира Кипар.

552 п.н.е. - Псамтик III поразен од персискиот крал Камбиз, кој станува владетел на Египет.

525 п.н.е. – Битка кај Пелузиум помеѓу Египет и Ахеменидската империја.

404 п.н.е. – Локалниот бунт е успешен во протерувањето на Персијцитена Египет. Амиртеј станува крал на Египет.

340 п.н.е. – Нектанебо II е поразен од Персијците, кои ја враќаат контролата над Египет и воспоставуваат сатрапија.

332 п.н.е. – Александар Македонски го освојува Египет. Ја наоѓа Александрија во делтата на Нил.

Македонски / Птоломејски период (332-30 п.н.е.)

Египет бил првата територија што била освоена од Александар Велики на спротивната страна на Средоземното Море, но тоа не би било последно. Неговата експедиција стигнала до Индија, но кога решил да се врати во Македонија, за несреќа починал пред да пристигне таму. Имал само 32 години.

323 п.н.е. – Александар Македонски умре во Вавилонија. Неговата империја е поделена меѓу неговите генерали, а Птоломеј I станува фараон на Египет.

237 п.н.е. – Птоломеј III Еуергет наредил да се изгради храмот на Хорус во Едфу, еден од најимпресивните примери на монументалната архитектура од овој период.

51 п.н.е. – Клеопатра се искачува на тронот. Нејзиното владеење се карактеризира со нејзините врски со растечката Римска империја.

30 п.н.е. – Клеопатра умира, а нејзиниот единствен син, Цезарион, наводно е заробен и убиен, со што всушност се стави крај на династијата Птоломеј. Рим го освојува Египет.

Завршување

Египетската историја е долга и разновидна, но египтолозите развија систем заснован на династии, кралства и средни периоди што го прави многу полесно да разбере. Благодарение наова, лесно е да се добие преглед на целата египетска историја врз основа на периодите и датумите. Видовме како оваа цивилизација расте од еден куп земјоделски градови кои се слабо поврзани до најголемата империја во светот, а потоа постојано и одново ја освојуваат странските сили. Ова е моќен потсетник дека сè што изгледа цврсто нема да остане така долго.